Κατά τη διάρκεια της θεραπείας εξωσωματικής γονιμοποίησης, παρακολουθούμε υπερηχογραφικά το μέγεθος των ωοθυλακίων (που είναι μικρές κύστες στις ωοθήκες που περιέχουν ωάρια) για να αποφασίσουμε πότε θα γίνει μια ένεση ορμόνης γνωστή ως «πρόκληση ωορρηξίας» ώστε να προετοιμάσουν τα ωάρια για συλλογή και να διασφαλιστεί ότι είναι έτοιμα για να γονιμοποιηθούν με σκοπό τη δημιουργία καλών εμβρύων.
Η χρονική στιγμή της πρόκλησης ωορρηξίας είναι μια πολύ σημαντική απόφαση, καθώς είναι λιγότερο αποτελεσματική εάν τα ωοθυλάκια είναι πολύ μικρά ή πολύ μεγάλα όταν γίνεται η ένεση. Αφού συλλεχθούν τα ωάρια και γονιμοποιηθούν από το σπέρμα, ένα έμβρυο συνήθως επιλέγεται και εμφυτεύεται στη μήτρα για να οδηγήσει στην εγκυμοσύνη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τεχνικές «Εξηγήσιμης τεχνητής νοημοσύνης» (Explainable AI) έναν τύπο τεχνητής νοημοσύνης που επιτρέπει στους ανθρώπους να κατανοήσουν πώς λειτουργεί, προκειμένου να αναλύσουν δεδομένα για περισσότερες από 19.000 γυναίκες που είχαν ολοκληρώσει τη θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης. Διερεύνησαν ποια μεγέθη ωοθυλακίων συσχετίστηκαν με βελτιωμένα ποσοστά ανάκτησης ώριμων ωαρίων με αποτέλεσμα τη γέννηση μωρών.
Διαπίστωσαν ότι όταν γίνεται η ένεση πρόκλησης ωορρηξίας τη στιγμή που το μεγαλύτερο ποσοστό ωοθυλακίων είχαν μέγεθος μεταξύ 13-18 mm υπάρχουν υψηλότερα ποσοστά ανάκτησης ώριμων ωαρίων και βελτιωμένα ποσοστά γέννησης μωρών.
Επί του παρόντος, στην κλινική πρακτική χρησιμοποιούνται υπερηχογραφήματα για να μετρηθεί το μέγεθος των μεγαλύτερων ωοθυλακίων και να γίνει η ένεση όταν δύο ή τρία ωοθυλάκια διαμέτρου 17-18 χιλιοστών είναι παρόντα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Τα ευρήματά των ερευνητών υποδηλώνουν ότι αυξάνοντας όσο περισσότερο γίνεται το ποσοστό των ωοθυλακίων μεσαίου μεγέθους θα μπορούσαμε να έχουμε τον μεγαλύτερο αριθμό ώριμων ωαρίων και να βελτιωθούν τα ποσοστά των μωρών που γεννιούνται.
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τα ευρήματα της μελέτης τονίζουν τη δυνατότητα της τεχνητής νοημοσύνης να βοηθήσει στην εξατομίκευση της θεραπείας εξωσωματικής γονιμοποίησης για τη βελτίωση των κλινικών αποτελεσμάτων και τη μεγιστοποίηση των πιθανοτήτων να πάρουν ένα μωρό στο σπίτι τους.
Η ομάδα σχεδιάζει να δημιουργήσει ένα εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης που θα χρησιμοποιεί ευρήματα από την έρευνά της για να εξατομικεύσει τη θεραπεία εξωσωματικής γονιμοποίησης και να υποστηρίξει τη λήψη αποφάσεων των κλινικών γιατρών σε κάθε βήμα της διαδικασίας εξωσωματικής γονιμοποίησης. Πρόκειται μάλιστα να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση για τη χρήση αυτού του εργαλείου σε κλινικές δοκιμές.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Στη μελέτη συμμετέχουν ερευνητές από το Imperial College του Λονδίνου, το Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης, το Πανεπιστήμιο St Andrews και κλινικοί γιατροί από το Imperial College Healthcare NHS Trust.
Η νέα μελέτη έδειξε ότι οι μέθοδοι τεχνητής νοημοσύνης είναι κατάλληλες για την ανάλυση πολύπλοκων δεδομένων εξωσωματικής γονιμοποίησης.
«Στο μέλλον, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να παρέχει ακριβείς συστάσεις για τη βελτίωση της λήψης αποφάσεων και την ενίσχυση της εξατομίκευσης της θεραπείας, έτσι ώστε να μπορούμε να δώσουμε σε κάθε ζευγάρι την καλύτερη δυνατή ευκαιρία να αποκτήσει μωρό», είπε ο επικεφαλής της μελέτης.
«Η μελέτη μας είναι η πρώτη που αναλύει ένα μεγάλο σύνολο δεδομένων για να δείξει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσδιορίσει τα συγκεκριμένα μεγέθη ωοθυλακίων που είναι πιο πιθανό να δώσουν ώριμα ωάρια με μεγαλύτερη ακρίβεια από τις υπάρχουσες μεθόδους», είπαν οι ερευνητές.
Στην αναδρομική μελέτη, η ομάδα χρησιμοποίησε τεχνικές τεχνητής νοημοσύνης σε δεδομένα από 19.082 γυναίκες ηλικίας μεταξύ 18-49 ετών που υποβλήθηκαν σε θεραπεία σε 11 κλινικές σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο και δύο στην Πολωνία την περίοδο 2005–2023. Εξέτασαν μεμονωμένα μεγέθη ωοθυλακίων τις ημέρες πριν και την ημέρα της χορήγησης της πρόκλησης ωορρηξίας.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ωοθυλάκια μεσαίου μεγέθους 13-18 mm συσχετίστηκαν με πιο ώριμα ωάρια που στη συνέχεια συνελέγησαν. Τα δεδομένα έδειξαν ότι η ύπαρξη μεγαλύτερου αριθμού ωοθυλακίων εντός αυτού του εύρους την ημέρα της ένεσης συσχετίστηκε με καλύτερα κλινικά αποτελέσματα.
Διαπίστωσαν επίσης ότι η διέγερση των ωοθηκών για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός μεγάλων ωοθυλακίων (πάνω από 18 mm) την ημέρα της πρόκλησης ωορρηξίας, θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόωρη αύξηση της προγεστερόνης.
Αυτό μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στα αποτελέσματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης επηρεάζοντας τη σωστή ανάπτυξη του ενδομητρίου, του ιστού που επενδύει τη μήτρα και είναι σημαντικός για την εμφύτευση του εμβρύου και την επίτευξη εγκυμοσύνης. Αυτό μειώνει τις πιθανότητες εμφύτευσης εμβρύου και στη συνέχεια να οδηγήσει σε τοκετό ζωντανού μωρού.
Οι γνώσεις που προέρχονται από την τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να βοηθήσουν τους ερευνητές να αναπτύξουν πρωτόκολλα εξωσωματικής γονιμοποίησης βασισμένα σε δεδομένα, τα οποία θα βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.