Μια πρώιμη φάση στη διαδικασία ανάπτυξης της νόσου Αλτσχάιμερ είναι μια μεταβολική αύξηση σε ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται ιππόκαμπος, αναφέρουν ερευνητές από το Karolinska Institutet σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Molecular Psychiatry. Η ανακάλυψη ανοίγει το δρόμο για νέες πιθανές μεθόδους έγκαιρης παρέμβασης.
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας και χτυπά περίπου 20.000 άτομα στη Σουηδία κάθε χρόνο. Οι ερευνητές δείχνουν τώρα ότι μια μεταβολική αύξηση στα μιτοχόνδρια, τα κυτταρικά εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, είναι ένας πρώιμος δείκτης της νόσου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Οι ομάδες πίσω από τη μελέτη χρησιμοποίησαν ποντίκια που ανέπτυξαν παθολογία της νόσου Αλτσχάιμερ με παρόμοιο τρόπο με τον άνθρωπο. Η αύξηση του μεταβολισμού σε νεαρά ποντίκια ακολουθήθηκε από συναπτικές αλλαγές που προκλήθηκαν από διαταραχή του κυτταρικού συστήματος ανακύκλωσης (μια διαδικασία γνωστή ως αυτοφαγία) -εύρημα που τιμήθηκε με το Νόμπελ Φυσιολογίας ή Ιατρικής το 2016.
Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, ο μεταβολισμός στον εγκέφαλο των ανθρώπων με Αλτσχάιμερ συνήθως μειώνεται, γεγονός που συμβάλλει στην υποβάθμιση των συνάψεων. Αυτό οι ερευνητές μπορούσαν να το δουν στα μεγαλύτερα ποντίκια, τα οποία είχαν την ασθένεια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
«Η ασθένεια αρχίζει να αναπτύσσεται 20 χρόνια πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων, επομένως είναι σημαντικό να την ανιχνεύσουμε έγκαιρα », είπε ο Per Nilsson, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Νευροβιολογίας, Επιστημών Φροντίδας και Κοινωνίας. «Οι μεταβολικές αλλαγές μπορεί να είναι διαγνωστικός παράγοντας σε αυτό». Η Maria Ankarcrona, καθηγήτρια στο ίδιο τμήμα συνεχίζει: «Είναι ενδιαφέρον ότι οι αλλαγές στον μεταβολισμό μπορούν να παρατηρηθούν πριν συσσωρευτεί κάποια από τις χαρακτηριστικές αδιάλυτες πλάκες στον εγκέφαλο. Το διαφορετικό ενεργειακό ισοζύγιο αντιστοιχεί σε αυτό που έχουμε δει σε εικόνες του εγκεφάλου των ασθενών αλλά τώρα έχουμε εντοπίσει αυτές τις αλλαγές σε προγενέστερο στάδιο».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η μελέτη διεξήχθη σε στενή συνεργασία μεταξύ δύο ομάδων ερευνητών, που ανέλυσαν σε ποντίκια το τμήμα εγκεφάλου που ονομάζεται ιππόκαμπος, μια δομή που παίζει σημαντικό ρόλο στη βραχυπρόθεσμη μνήμη και που επηρεάζεται νωρίς στην παθολογική διαδικασία.
Εφαρμόζοντας την τεχνική της αλληλουχίας RNA για να δουν ποια γονίδια είναι ενεργά στα κύτταρα του ιππόκαμπου κατά τη διάρκεια διαφορετικών σταδίων της νόσου, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι ένα από τα πρώιμα στάδια της νόσου είναι η αύξηση του μιτοχονδριακού μεταβολισμού.
Οι ερευνητές μελέτησαν τις αλλαγές που εμφανίστηκαν στη συνέχεια στις συνάψεις μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου χρησιμοποιώντας ηλεκτρονικό μικροσκόπιο και άλλες τεχνικές και διαπίστωσαν ότι κυστίδια που ονομάζονται αυτοφαγοσώματα, όπου οι πρωτεΐνες διασπώνται και τα συστατικά τους μεταβολίζονται, είχαν συσσωρευτεί στις συνάψεις, διαταράσσοντας την πρόσβαση στη λειτουργία των πρωτεϊνών.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Οι ερευνητές θα μελετήσουν τώρα τον ρόλο των μιτοχονδρίων και της αυτοφαγίας στην ανάπτυξη της νόσου του με περισσότερες λεπτομέρειες.