Συχνά μιλάμε για τον φόβο της αποτυχίας, όμως δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που φοβούνται (και) την επιτυχία. Είναι αλήθεια ότι η επιτυχία μπορεί να είναι τρομακτική και δύσκολη. Παρόλο που προσωπικά δεν είχα ποτέ αυτόν τον φόβο, μπορώ να καταλάβω γιατί η επιτυχία μπορεί να προκαλεί ανησυχία. Συχνά βλέπουμε τους επιτυχημένους ανθρώπους και πιστεύουμε πως οι ζωές τους είναι γεμάτες ευκολίες, χρήματα και ικανοποιημένους στόχους. Υπάρχει, όμως, και μια λιγότερο φωτεινή πλευρά της επιτυχίας που μπορεί να φοβίζει.
Πιστεύω πως το δυσκολότερο κομμάτι της επιτυχίας είναι η ζήλια που μπορεί να προκαλεί στους άλλους. Το έχω βιώσει ουκ ολίγες φορές προσωπικά. Όταν πετυχαίνεις, κάποιοι άνθρωποι γίνονται απόμακροι, δύσκαμπτοι ή ακόμα και αγενείς (πικροί). Φαίνεται σαν να μην θέλουν να σε δουν να ξεπερνάς τα εμπόδια, να εκπληρώνεις τα όνειρά σου ή να προχωράς μπροστά. Αυτό μπορεί να δημιουργήσει έναν φόβο για την επιτυχία, καθώς οι αντιδράσεις των άλλων πολλές φορές μας πληγώνουν (σε μερικές πιο ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να μας γεμίσουν και με αισθήματα ενοχής).
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Η επιτυχία, επίσης, απαιτεί να βγεις από τη ζώνη άνεσής σου. Πρέπει να κάνεις πράγματα που δεν έχεις ξανακάνει, να πάρεις ρίσκα και να αντιμετωπίσεις το άγνωστο. Αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι εξαιρετικά αγχωτική, γιατί μας αναγκάζει να αφήσουμε πίσω μας ό,τι γνωρίζουμε και μας κάνει να νιώθουμε ασφαλείς. Επιπλέον, η επιτυχία συχνά συνοδεύεται από κριτική. Ο φόβος του τι θα πουν οι άλλοι μπορεί να αποτρέψει πολλούς από το να επιδιώξουν τα όνειρά τους.
Έχω αγαπημένους συναδέλφους τόσο στην Αγγλία όσο και στην Αμερική που μου έχουν πει πως αποφεύγουν να προβάλλουν τη δουλειά τους, επειδή φοβούνται ότι θα θεωρηθούν αλαζονικοί. Ανησυχούν για την αρνητική πλευρά της δημοσιότητας και φοβούνται ότι θα αντιμετωπίσουν αρνητικά σχόλια ή κριτική. Θεωρώ αυτήν την ανησυχία πολύ ενδιαφέρουσα, γιατί δείχνει πως, ενώ όλοι αξίζουν την επιτυχία, ο φόβος της κοινωνικής κριτικής μπορεί να λειτουργήσει ως σημαντικό εμπόδιο.
Η επιτυχία, βέβαια, δεν μετριέται με το πόσα χρήματα έχεις στον τραπεζικό σου λογαριασμό ή με το αν έχεις σπίτια και αυτοκίνητα στο όνομά σου. Ο καθένας ορίζει την επιτυχία με τους δικούς του όρους. Το πραγματικό ερώτημα είναι: εκπλήρωσες τον προσωπικό σου στόχο; Αν το όνειρό σου ήταν να γίνεις εστιάτορας, υδραυλικός, διακοσμητής ή νοσηλευτής και τα κατάφερες, τότε έχεις ήδη πετύχει. Η επιτυχία δεν είναι ένα αυστηρά οριοθετημένο σύνολο κριτηρίων. Είναι μια προσωπική κατάσταση που διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Το σημαντικό είναι να μην αφήνεις τον φόβο – είτε της αποτυχίας είτε της επιτυχίας – να σε κρατά πίσω. Ο φόβος είναι φυσιολογικός, αλλά δεν πρέπει να σε παραλύει. Είτε αφορά την αποτυχία είτε την επιτυχία, ο φόβος είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης. Αυτό που έχει σημασία είναι να μην τον αφήσεις να σε σταματήσει. Να θυμάσαι: δεν μπορείς να αναβάλλεις την επιτυχία στη ζωή σου με το πρόσχημα του φόβου.
Για να ξεπεράσεις τους φόβους σου, χρειάζεται να πάρεις ρίσκα και να εμπιστευτείς τον εαυτό σου. Είναι μέρος του ταξιδιού να κάνεις λάθη, να μαθαίνεις από αυτά και να προχωράς. Μην αφήνεις τον φόβο να σε κρατά στάσιμο. Αντί να αναβάλλεις τα όνειρά σου, δράσε τώρα. Η ζωή είναι πολύ σύντομη για να μην κυνηγήσεις αυτά που πραγματικά θέλεις.
Σκέψου τι σε εμποδίζει να προχωρήσεις. Είναι η ανησυχία μήπως αποτύχεις ή μήπως πετύχεις; Αν η επιτυχία σε τρομάζει, αναρωτήσου τι ακριβώς φοβάσαι. Τις αντιδράσεις των άλλων; Τις αλλαγές που θα φέρει στη ζωή σου; Ή μήπως το άγνωστο που συνοδεύει κάθε νέο ξεκίνημα;
ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Ιουλία Καζάνα-McCarthy
Δρ. Κοινωνιολογίας (University of Surrey, UK)
Πιστοποιημένη Life Coach (International Coaching Federation, ICF)
Solution Focused Θεραπεύτρια (BRIEF & The Solution Focused Universe)
